Ngày 10/6/2024, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Bộ luật Hình sự. Trong đó, có hướng dẫn giảm thời hạn chấp hành án phạt tù trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo. Theo Điều 64 Bộ luật Hình sự năm 2015 về giảm thời hạn chấp hành hình phạt trong trường hợp đặc biệt thì người bị kết án có lý do đáng được khoan hồng thêm như đã lập công, đã quá già yếu hoặc mắc bệnh hiểm nghèo, thì Tòa án có thể xét giảm vào thời gian sớm hơn hoặc với mức cao hơn so với thời gian và mức quy định tại Điều 63 Bộ luật này.
Theo đó, Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐTP hướng dẫn về giảm thời hạn chấp hành hình phạt trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 64 Bộ luật Hình sự năm 2015. Cụ thể như sau:
Người bị kết án đã chấp hành được ít nhất 1/4 thời hạn đối với hình phạt dưới đây: cải tạo không giam giữ, hình phạt tù từ 30 năm trở xuống; 10 năm đối với tù chung thân; 12 năm đối với người bị kết án về nhiều tội trong đó có tội bị kết án tù chung thân và có đủ điều kiện hướng dẫn tại các điểm b, c và d khoản 1, khoản 4, khoản 6 Điều 5 Nghị quyết 03/2024/NQ-HĐTP.
Nếu người bị kết án các hình phạt nêu trên có thể được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, nếu người bị kết án thuộc một trong các trường hợp khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: đã lập công trong đó mỗi lần lập công thì người bị kết án chỉ được xét giảm thời hạn một lần; đã quá già yếu; mắc bệnh hiểm nghèo.
Mức giảm mỗi lần cao nhất cho các trường hợp nêu trên có thể là: 01 năm đối với hình phạt cải tạo không giam giữ; 04 năm đối với hình phạt tù có thời hạn, hình phạt tù chung thân.
Tuy nhiên phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành hình phạt ít nhất là hai phần năm mức hình phạt đã tuyên hoặc 15 năm đối với hình phạt tù chung thân. Trường hợp người bị kết án về nhiều tội trong đó có tội bị kết án phạt tù chung thân thì thời gian thực tế chấp hành hình phạt ít nhất là 20 năm.
Trong trường hợp đặc biệt, khi có đề nghị của Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; sau khi có ý kiến của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và được sự đồng ý của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì người bị kết án có thể được xét giảm vào thời gian sớm hơn hoặc với mức cao hơn so với các hướng dẫn nêu trên.
Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐTP ngày 10/6/2024 nêu trên đây đã được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 24/4/2024 và có hiệu lực pháp luật để thi hành, kể từ ngày 15/7/2024./.
(Đính kèm Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐTP ngày 10/6/2024)
Văn Lực
